Jump to content
Forum Pszczelarskie - Pasieka "Banicja"

Wartościowe krzewy i drzewa pożytkowe.


Recommended Posts

Wybór jaki przedstawię jest oparty o własne, wieloletnie obserwacje oblotów jakie widuję na podanych niżej gatunkach. Z całej kolekcji jaka rośnie w bezpośrednim sąsiedztwie mojej pasieki, wymienię tylko te, których cechy w sposób ewidentny czy w niektórych przypadkach wręcz spektakularny, przyciągają pszczoły.

Szczegółową charakterystykę (morfologia, wymagania, mrozoodporność) wykazanych gatunków, umieszczę na łamach forum w późniejszym terminie.

Zawartość tego zestawienia kieruję przede wszystkim do tych ambitnych pszczelarzy, którzy stoją przed dylematem – co można posadzić poza lipą, wierzbą czy robinią ?.

Zbliża się wiosna - a z nią termin sadzenia.

Część z przedstawionych roślin, najlepsze warunki rozwoju będzie miała tylko w najkorzystniejszych warunkach mikrosiedliskowych.

Niektóre gatunki są trudno dostępne w handlu, a co za tym idzie, ich ceny są w większości przypadków zbyt wygórowane. Można wybrać najtańszy wariant czyli zakup nasion. Ta metoda rozmnażania sprawia, że na kwitnienie trzeba będzie poczekać kilka ładnych lat (drzewiaste gatunki). Jedynie szczepienie lub ukorzenianie dojrzałych (starych) zrazów - pędów, skraca nam okres oczekiwania na pojawienie się kwiatów na wyhodowanej roślinie.

Jeśli już zdecydujemy się na wprowadzanie obcych dla naszej strefy klimatycznej taksonów, musimy wziąć pod uwagę to, że stanowisko jak i podłoże musi spełniać najlepsze kryteria i to zarówno w odniesieniu do żyzności czy wilgotności jak i samego stanowiska (osłona przed zimowymi wiatrami). Oczywiście mamy do dyspozycji dość liczną grupę gatunków, które doskonale radzą sobie w naszych warunkach klimatycznych i nie wymagają specjalnych zabiegów czy stanowisk.

Jeszcze jedna uwaga - wykaz obejmuje listę gatunków, które sprawują się wzorowo w moich lokalnych warunkach klimatyczno-siedliskowych.

Pszczelarze gospodarujący na terenach z bardziej surowym klimatem czy ubogim siedliskiem, muszą dobierać obce gatunki z listy tych bardziej wytrzymałych, które poradzą sobie przede wszystkim z możliwością powrotu surowej zimy, a z nią znacznych spadków temperatury.

To właśnie niska temperatura, a właściwie jej nieregularne pojawianie się („zimni ogrodnicy”), jest tym czynnikiem, który weryfikuje możliwości uprawy obcych dla naszej flory gatunków, szczególnie w odniesieniu do młodych roślin. Starsze egzemplarze (kilkuletnie) są już mniej „kapryśne” pod tym względem - nawet w odniesieniu do gatunków zaliczanych do wrażliwych.

W ostatnich latach obserwujemy również anomalie opadowe (susze w okresie wegetacji), więc i ten czynnik należy brać pod uwagę.

Gatunki wymagające szczególnych warunków uprawy - gleba, stanowisko, mrozoodporność czy dostępność na naszym rynku, oznaczyłem na liście [*]

Do krzewów zaliczę rośliny dorastające do 5 m wysokości, jako drzewa gatunki powyżej 5 m wysokości. Kolejność alfabetyczna.

 

Drzewa:

  1. Ambrowiec amerykański (Liquidambar styraciflua) pyłek

  2. Błotnia leśna (Nyssa sylvatica) [*]

  3. Dawidia chińska (Davidia involucrata var. vilmoriniana) [*]

  4. Ewodia (Euodia sp.) - wszystkie gatunki [*]

  5. Jesion mannowy (Fraxinus ornus)

  6. Kasztan jadalny (Castanea sativa) [*]

  7. Kolcosił drzewiasty (Kalopanax pictus) [*]

  8. Klon czerwony (Acer rubrum) termin kwitnienia

  9. Klon wielkolistny (Acer macrophyllum) [*]

  10. Korkowiec (Phellodendron sp.) wszystkie gatunki

  11. Kwaśnodrzew konwaliowy (Oxydendrum arboreum) [*]

  12. Lipa wonna (Tilia insularis)

  13. Lipa Henry`ego (Tilia henryana) [*]

  14. Lipa mongolska (Tilia mongolica) [*]

  15. Makia amurska (Maackia amurensis)

  16. Mydleniec wiechowaty (Koelreuteria paniculata) [*]

  17. Perełkowiec japoński (Sophora japonica)

  18. Styrakowiec (Pterostyrax hispida) [*]

  19. Strączyn żółty (Cladrastis lutea)

  20. Sumak leśny (Rhus sylvestris) [*]

  21. Sumak chiński (Rhus chinensis) [*]

     

Krzewy:

  1. Aktinidia pstrolistna (Actinidia kolomikta) pnącze

  2. Aralia (Aralia sp.) wszystkie gatunki

  3. Barbula klandońska (Caryopteris x clandonensis) [*]

  4. Bluszcz pospolity (Hedera helix) pnącze

  5. Dereń jadalny (Cornus mas) termin kwitnienia

  6. Guzikowiec zachodni (Cephalanthus occidentalis) [*]

  7. Heptakodium chińskie (Heptacodium miconioides) termin kwitnienia [*]

  8. Itea wirginijska (Itea virginica) [*]

  9. Jaśminowiec (Philadelphus sp.) wszystkie gatunki

  10. Klon ginnala (Acer ginnala)

  11. Kłokoczka południowa (Staphylea pinnata)

  12. Kolkwicja chińska (Kolkwitzia amabilis)

  13. Leszczynowiec skąpokwiatowy (Corylopsis pauciflora) termin kwitnienia [*]

  14. Lilak japoński (Syringa reticulata)

  15. Marzymięta chińska (Elsholtzia stauntonii) termin kwitnienia [*]

  16. Niepokalanek mnisi (Vitex agnus-castus ) termin kwitnienia [*]

  17. Oliwnik (Eleagnus sp.) wszystkie gatunki [*]

  18. Orszelina olcholistna (Clethra alnifolia)

  19. Parczelina trójlistkowa (Ptelea trifoliata)

  20. Piwonia krzewiasta (Paeonia suffruticosa) pyłek [*]

  21. Pęcherznica kalinolistna (Physocarpus opulifolius)

  22. Perowskia łobodolistna (Perovskia atriplicifolia) [*]

  23. Skimia japońska (Skimmia japonica) [*]

  24. Stewarcja kameliowata (Stewartia pseudocamelia) [*]

  25. Styraks japoński (Styrax japonicus) [*]

  26. Szakłak wielkolistny (Rhamnus imeretina) [*]

  27. Wiśnia wczesna (Prunus incisa) termin kwitnienia

  28. Wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum) termin kwitnienia

  29. Winobluszcz trójklapowy (Parthenocissus tricuspidata) pnącze

  30. Winobluszcz pięciolistkowy (Parthenocissus quinquefolia) pnącze

  31. Żółtodrzew (Zanthoxylum sp.) wszystkie gatunki [*]

 

 

 

W zestawieniu pominąłem popularne wśród pszczelarzy – lipy (Tilia), wierzby (Salix), robinię (Robinia) oraz leszczynę (Corylus).

Do innych, cennych drzew i krzewów pożytkowych, popularnych i dostępnych w sprzedaży, można zaliczyć :

  • klon zwyczajny (Acer platanoides)

  • klon jawor (A. pseudoplatanus)

  • klon polny (A. campestre)

  • kasztanowiec (Aesculus)

  • amorfa krzewiasta (Amorpha fruticosa)

  • bukszpan (Buxus sempervirens)

  • berberys (Berberis )

  • wrzos (Calluna vulgaris)

  • wrzosiec (Erica)

  • powojnik (Clematis)

  • karagana syberyjska (Caragana arborescens)

  • mahonia (Mahonia aquifolium)

  • sumak octowiec (Rhus typhina)

  • wiśnia, czereśnia (Cerasus )

  • śliwa, czeremcha (Prunus )

  • jabłoń (Malus )

  • świdośliwa (Amelanchier)

  • grusza (Pyrus )

  • irga (Cotoneaster )

  • karagana (Caragana arborescens)

  • pigwowiec (Chaenomeles)

  • głóg (Crataegus)

  • olsza (Alnus) pyłek

  • wiąz (Ulmus) pyłek

  • brzoza (Betula) pyłek

  • kruszyna (Rhamnus)

  • tamaryszek (Tamarix)

  • iglicznia trójcierniowa (Gleditsia triacanthos)

  • perukowiec (Cottinus)

  • porzeczka (Ribes)

  • malina, jeżyna (Rubus)

  • bożodrzew (Ailanthus altissima)

  • surmia bignoniowa (Catalpa bignonioides)

  • róża (Rosa)

  • jarzębina (Sorbus)

  • ognik szkarłatny (Pyracantha coccinea)

  • śnieguliczka (Symphoricarpos)

  • borówka (Vaccinum)

  • winorośl (Vitis)

  • Lubię 1
  • Dziękuję 4
Link to comment
Share on other sites

Dzięki Ci Sławku za ten wykaz podsumowujący jakby podstawowe rośliny miododajne i mogę powiedzieć że w dziewięćdziesięciu kilku procentach jest on pokrywający się z moimi spostrzeżeniami w mojej okolicy pasieki ( co prawda nie wszystkie wypróbowałem i oceniałem )

Ja  jednak tworząc taki wykaz na pewno bym nie pominął takich roślin , które Ty celowo zdaje się pominąłeś  jak wierzby ,  czy popularne akacje , też nie pominął bym też roślin uprawnych miododajnych ? A co to one są gorsze ?? Jak rzepak ,  gryka, facelia czy chwasty miododajne jak chaber , nawłoć i inne , oraz szereg roślin czy drzew na których powstaje pożytek spadziowy który to jest dosyć pokaźnym źródłem miodu u mnie w moim terenie. U mnie wszystkie miody letnie maja kolor mocnej herbaty , czyli udział spadzi jest bardzo duży , ale u Ciebie rozumiem nie ma roślin spadziujących w otoczeniu pasieki.

Ale zdaję się Ty pisałeś w nagłówku  o krzewach i drzewach a ja rozpędziłem się  wsadziłem tu i rośliny mniejsze , ale dla pełności obrazu niech zostaną w moim wykazie jak bardzo cenne użytkowo dla pszczelarza.

Pozdrawiam

Link to comment
Share on other sites

7 godzin temu, Tadek11 napisał:

na pewno bym nie pominął takich roślin , które Ty celowo zdaje się pominąłeś  jak wierzby ,  czy popularne akacje

ja ich nie pominąłem, widnieją na pierwszym miejscu w drugim zestawieniu, roślin pospolitych, ogólnie dostępnych.

 

7 godzin temu, Tadek11 napisał:

u Ciebie rozumiem nie ma roślin spadziujących w otoczeniu pasieki.

- obserwuję spadź na różnych gatunków roślin. W zasięgu lotu pszczół jest stara aleja lipowa, w lesie jako domieszka wiekowe jodły, buki i dęby. W ogrodzie rośnie wysoka jodła Vilmoriniego (Abies x vilmorinii) w okresie żerowania mszyc obficie oblatywana, to samo na dużym okazie bluszczu (Hedera helix).

Baza pokarmowa (liczebność) i same mszyce to nie problem. Gorzej z warunkami termicznymi i wilgotnościowymi w okresie wydzielania spadzi przez mszyce.

Pozdrawiam.

Link to comment
Share on other sites

W dniu 1.03.2020 o 15:48, Quidam napisał:

ja ich nie pominąłem, widnieją na pierwszym miejscu w drugim zestawieniu, roślin pospolitych, ogólnie dostępnych.

 

- obserwuję spadź na różnych gatunków roślin. W zasięgu lotu pszczół jest stara aleja lipowa, w lesie jako domieszka wiekowe jodły, buki i dęby. W ogrodzie rośnie wysoka jodła Vilmoriniego (Abies x vilmorinii) w okresie żerowania mszyc obficie oblatywana, to samo na dużym okazie bluszczu (Hedera helix).

Baza pokarmowa (liczebność) i same mszyce to nie problem. Gorzej z warunkami termicznymi i wilgotnościowymi w okresie wydzielania spadzi przez mszyce.

Pozdrawiam.

Dziś posadzone 16 szt. ewodi, wykopane jesienią, zimowały w gospodarczym. Trochę wcześnie, ale coś tak oczka miały takie martwe. Natomiast jedna najmniejsza zimowała w gruncie to oczka juz takie żywe i zielonkawe, tylko ciepła potrzeba. 

Link to comment
Share on other sites

  • 1 month later...

Ciekawostka;

Aukuba japońska (Aucuba japonica) – zimozielony krzew o dużych, skórzastych liściach. Dorasta do 2-3 m wysokości. W naszych warunkach niższy. Roślina dwupienna. Najlepiej rośnie w zacienionych, wilgotnych siedliskach na glebie żyznej, próchnicznej (nie znosi suszy i silnie nasłonecznionego stanowiska).

Niestety dość wrażliwa na mrozy (znosi spadki temperatury do – 15°C) – stąd też można ją uprawiać w gruncie w południowo-zachodniej Polsce w najkorzystniejszych warunkach mikrosiedliskowych. Moje okazy w odmianie 'Crotonifolia' i 'Variegata' rosnąc w gruncie, kilka razy silnie podmarzły ale dobrze zregenerowały straty części nadziemnej. Najczęściej jednak spotkać ją możemy w uprawie pojemnikowej. W tym roku po raz pierwszy okaz żeński (ok. 10 letni) wytworzył kwiaty, bardzo małe i niepozorne. Są bezwonne ale ilość nektaru w kielichu jest imponująca (na zdjęciu w postaci błyszczących kropelek). Zresztą zorientowałem się o tym, że mój okaz kwitnie dzięki bzyczeniu jednej ze zbieraczek (rosną w odległym zakątku mojego ogrodu). Mam nadzieję, że podzieliła się wiadomością o znalezisku ze swoimi siostrami...

Link to comment
Share on other sites

  • 5 weeks later...

A jak to jest z kaliną koralową? W sklepach internetowych sadzonki są opisywane jako miododajne, a dziś w sklepie stacjonarnym ogrodnik powiedział, że jeszcze na kalinie pszczół nie widział... A pszczoły ma w okolicy, bo kilka kręciło się na sadzonkach ziół. 

Link to comment
Share on other sites

Na kalinie koralowej widuje pszczołę miodną sporadycznie. Podobnie na kalinie Sergenta. Częściej odwiedzają ten gatunek inne mniejsze pszczołowate i muchówki.

Natomiast na kalinie sztywnolistnej i koreańskiej już znacznie częściej obserwuje zbieraczki.

Link to comment
Share on other sites

Jak dają za darmo - to brać.

Wszystkie gatunki z rodziny różowatych (Rosaceae) - do których zlicza się m.in. tawuła - są pożytkiem dla pszczół (pszczołowatych).

Po kwitnieniu przyciąć w celu zagęszczenia.

 

  • Dziękuję 1
Link to comment
Share on other sites

  • 1 year later...

Odświeżę autorski temat.

Bardzo obficie kwitnąca i chętnie oblatywana kolkwicja chińska (Kolkwitzia amabilis). Zimuje bezproblemowo, lubi miejsca suche i słoneczne.

Podobny co do wymagań gatunek - pęcherznica kalinolistna (Physocarpus opulifolius). Widuje na kwiatach dość często zbieraczki.

Amorfa krzewiasta, indygowiec (Amorpha fruticosa). Znosi suszę ale jest dość wrażliwy na mrozy. Bardzo chętnie i licznie oblatywany.

 

  • Lubię 1
Link to comment
Share on other sites

  • 2 months later...

Selekt lipy drobnolistnej (Tilia cordata) pod roboczą nazwą 'Pyskowice'.

Okaz 40-50 letni, kwitnący bardzo obficie, corocznie - prawdopodobnie jakiś ekotyp.

Pamiętam go jeszcze z czasów szczenięcych, uczęszczając do szkoły podstawowej mijałem go każdego dnia.

Jeszcze zanim złapałem bakcyla pszczelarstwa, zwrócił moją uwagę obfitością kwitnienia.

Od czterech lat (z racji nowej pasji) przyglądałem mu się uważnie i zawsze kwitł bardzo obficie rok do roku. 

Stąd też zaszczepiłem okazy i będę obserwował czy podobnie zachowuje się w warunkach wokół mojej pasieki.

Na zdjęciach okaz mateczny i tegoroczne szczepienie.

  • Lubię 1
Link to comment
Share on other sites

Jeśli jesteś młody wiekiem - możesz tak zrobić.

Ja stary zgred jestem i nie chcę czekać na efekt kilka - kilkanaście lat...

W okres kwitnienia wejdzie znacznie później niż okaz wyhodowany wegetatywnie.

Poza tym, należy wziąć pod uwagę, że będzie duże prawdopodobieństwo, że "skundli" się z okazami obok rosnącymi i mogą być nici z obfitości kwitnienia.

Dlatego szczepi się takie okazy bo masz prawie 100% pożądanej cechy (np. lipy Lipińskiego).

  • Lubię 1
Link to comment
Share on other sites

38 minut temu, Quidam napisał:

Jeśli jesteś młody wiekiem - możesz tak zrobić.

Ja stary zgred jestem i nie chcę czekać na efekt kilka - kilkanaście lat...

W okres kwitnienia wejdzie znacznie później niż okaz wyhodowany wegetatywnie.

Poza tym, należy wziąć pod uwagę, że będzie duże prawdopodobieństwo, że "skundli" się z okazami obok rosnącymi i mogą być nici z obfitości kwitnienia.

Dlatego szczepi się takie okazy bo masz prawie 100% pożądanej cechy (np. lipy Lipińskiego).

 

Okazy obok rosnące również buczały jak transformatory...

Może nie jestem młody wiekiem, ale pewnie dla mnie sadził dziadek, albo jakiś inny pszczelarz, 25 lat temu ;)

Link to comment
Share on other sites

W dniu 1.09.2021 o 17:03, michal79 napisał:

A gdybym chciał pobrać po prostu nasionko z takiej, co bardzo buczała pszczołami i z tego odchować osobnika potomnego?

Rozmnażanie generatywne jest często ruletką .  Nie wiadomo co wyrośnie .
Tylko rozmnażanie wegetatywne daje pewność , że przekazane zostaną cechy rośliny matecznej .

Link to comment
Share on other sites

  • 6 months later...

 

  1. Parczelina trójlistkowa (Ptelea trifoliata) – krzew dorastający do 5 m wysokości. Liść trójlistkowy na długim ogonku złożony z jajowatych listków do 10 cm długości, spodem sinozielonych. Kwiat drobny, zielonkawobiały, zebrany w luźne gronach do 10 cm średnicy. Kwitnie w VI i dodatkowo przyjemnie pachnie. Całkowicie wytrzymały na mrozy i odporny na suszę. Ma małe wymagania w odniesieniu do podłoża. Obficie kwitnie na stanowisku nasłonecznionym. Bardzo chętnie i licznie oblatywany w okresie kwitnienia. W sprzedaży częściej spotkać możemy odmianę 'Aurea', rosnącą nieco wolniej w porównaniu do gatunku, ale nie ustępującą mu w obfitości kwitnienia.

  • Dziękuję 1
Link to comment
Share on other sites

2. Klon ginnala (Acer ginnala) – wg nowej systematyki klon tatarski w podgatunku ginnala (Acer tataricum ssp.ginnala) - duży krzew lub małe drzewko, wielopniowy o szerokiej, rozłożystej koronie, osiągający 5-7 m wysokości oraz podobnej szerokości (na otwartej przestrzeni). Liść trójklapowy, do 5-8 cm długości, jesienią barwiący się na piękne, ogniste kolory. Kwiaty małe, zebrane w sterczące wiechy do 5-7 cm, przyjemnie pachnące, pojawiają się na przełomie V i VI, bardzo obficie. Długość kwitnienia 2-3 tygodnie. Nadzwyczaj mrozoodporny i przy tym mało wymagający. Może rosnąć na glebach suchych i jałowych. Źle rośnie w cieniu i w podłożu nadmiernie wilgotnym. W okresie kwitnienia, najchętniej oblatywany ze wszystkich gatunków klonów rosnących w mojej kolekcji.

Link to comment
Share on other sites

3 godziny temu, Quidam napisał:

2. Klon ginnala (Acer ginnala) – wg nowej systematyki klon tatarski w podgatunku ginnala (Acer tataricum ssp.ginnala)

  Nazbierałem  w czasie zimowych spacerów sporo nasion tego krzewu. Pierwsze już posiałem, niebawem przygotuję palety na więcej nasion. Mam zamiar w jednym miejscu osłonic sie nim od ulicy, będzie dwojaka korzyść.

Link to comment
Share on other sites

9 godzin temu, gajowy napisał:

będzie dwojaka korzyść.

 

... "Będzie pan zadowolony, małżonka będzie zadowolona, wszyscy będą zadowoleni"...

Pamiętaj, że to szeroki krzew - więc minimum to 3-4 m (szczególnie w miejscu silnie nasłonecznionym).

Link to comment
Share on other sites

1 godzinę temu, Quidam napisał:

Pamiętaj, że to szeroki krzew - więc minimum to 3-4 m

Pamiętam, pamiętam (miałem w szkole przedmiot "rośliny ozdobne" a prowadząca znała dendrologię "Senety" na pamięć), coś tam w głowie zostało. Mam akurat parę metrów, gdzie ten klon będzie lepszy od śnieguliczki...

Link to comment
Share on other sites

  • 2 weeks later...

3. Jesion mannowy (Fraxinus ornus) – drzewo do 15 m wysokości. Liść złożony z 5-7 listków w zarysie jajowatych. Kwiat biały, pachnący, w postaci puszystych, gęstych wiech, długości 15-20 cm, pojawiających się na przełomie V-VI. Bardzo intensywnie oblatywany przez pszczoły (miododajny). Odznacza się wyjątkową odpornością na susze. Najlepiej rośnie na glebach głębokich i wapiennych. Źle znosi gleby nadmiernie wilgotne. W literaturze można przeczytać informację, że jest wrażliwy na mrozy. Rośnie u mnie na silnie eksponowanym stanowisku, w pełnym słońcu, kwitnie obficie i daje duże przyrosty. Oferowany w szkółkach, najczęściej w odmianie 'Mecsek', która kwitnie słabiej niż gatunek.

  • Lubię 4
Link to comment
Share on other sites

Kolejne trzy gatunki należą do „ciekawostek dendrologicznych”, przede wszystkim ze względu na to, że są mało znane (popularne) w Polsce. Mrozoodporność jest zadowalająca - z zastrzeżeniem, że nadają się do uprawy w cieplejszych rejonach (umownie na zachód od Wisły), w najkorzystniejszych warunkach mikrosiedliskowych.

4. Kwaśnodrzew konwaliowy (Oxydendrum arboreum) – drzewo z rodziny wrzosowatych (Ericaeae), rosnące w Ameryce Pn. gdzie dorasta do 20 m wysokości. W ojczyźnie ( Lilly of The Walley Tree , Sorrel Tree , Sourwood) ceniony przez pszczelarzy za wysoką miododajność i termin kwitnienia VI-VIII.

Tu na ten temat mógłby powiedzieć nieco więcej kolega Bogumił (Beeman).

Razem z błotnią (Nyssa sp. - tupelo honey) dostarczają wysoko cenione na kontynencie amerykańskim miody odmianowe.

Liść od 10-20 cm długości, w zarysie lancetowaty, jesienią pięknie barwiący się na szkarłatne kolory. Drobne, białe kwiaty przypominają kwiaty konwalii, zebrane w kłosowate kwiatostany do 20 cm długości, przyjemnie pachnące.

Wymaga wilgotnych i kwaśnych gleb. Źle rośnie na podłożu wapiennym czy ciężkich glinach. Stanowisko słoneczne. Wrażliwy na mrozy tylko w młodym wieku, później jego odporność na mrozy znacząco wzrasta.

W mojej kolekcji to świeży nabytek. Jak na razie, rośnie zadowalająco i kwitnie – co widać na załączonych zdjęciach.

  • Lubię 1
Link to comment
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Create New...

Important Information

We have placed cookies on your device to help make this website better. You can adjust your cookie settings, otherwise we'll assume you're okay to continue.